Po svemu sudeći na pomolu je još jedan skandal u restauraciji istorijske i arhitektonske baštine na našim prostorima, sličan onome koji se dogodio sa ikonostasom u Sabornoj crkvi u Vršcu.
Naime, od aprila 2019. zgrada čuvenog Vladičanskog dvora u Novom Sadu sakrivena je skelama i zaštitnim paravanima. Očigledno je da je situacija sa pandemijom koronavirusa usporila radove pa je godinu i po dana kasnije – završena samo sanacija zida ka Gradskoj biblioteci. Kada su skinute skele – ukazale su se sjajne keramičke pločice koje deluju dosta različito od onih koje su tamo bile ranije.
“U jednom momentu – nadzor nad radovima od Gradskog zavoda za zaštitu spomenika kulture preuzeo je Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture. Tada je doneta odluka da se sa jednom privatnom firmom sklopi posao i urade se nove keramičke oplate na kojima je odštampana šara po uzoru na originalnu!”, kaže naš izvor.
Originalne keramičke pločice iz 1901. bačene su i zamenjene novima potpuno u suprotnosti sa stavom konzervatorske struke. Isto se dogodilo i sa ukrasima – izliveni su novi od gipsa (na slici).
Kako saznajemo, Zavod za zaštitu spomenika kulture Novog Sada je bio izričito protiv tog rešenja ali je Vladika bački Irinej Bulović u saradnji sa Pokrajinskim zavodom – insistirao na ovom rešenju.
Narednih dana pisaćemo o ovom slučaju u nadi da ćemo dobiti odgovore Pokrajinskog i Gradskog zavoda za zaštitu spomenika kulture, Eparhije bačke i drugih nadležnih. Takođe, tražićemo i mišljenje stručnjaka iz organizacije Europa Nostra koja se bavi zaštitom kulturnog nasleđa.
Regent Aleksandar govorio sa balkona!
Projekat za zgradu Vladičanskog dvora uradio je arhitekta Vladimir Nikolić 1899. a gradnja je okončana 1901. Vladičanski dvor je markantna, reprezentativna građevina izgrađena u eklektičkom stilu mešavinom romantizma i secesije a poseban, neponovljiv utisak daju joj dekorativni elementi fasade bifore i trifore i obilje fasadnih ukrasa. Taj utisak je pojačan upotrebom crvene fasadne opeke kojom je zgrada obložena. Na fasadi Dvora se nalazi i grb Eparhije bačke. Enterijer Dvora izveden je s velikom pažnjom, a prema načinu izrade ističu se stepenište sa ogradom od kovanog gvožđa i oslikana dvorska trpezarija, rad Vladimira Predojevića. Unutar Dvora postoji i kapela čiji je ikonostas radio Vladimir Kuročkin. Regent Aleksandar Karađorđević je tokom posete Novom Sadu 1919. boravio u Dvoru i sa balkona se obratio okupljenim građanima.
Autor: NSHronika
Foto: NsHronika, mojnovisad.com