Elektronska izložba o Jovanu Dučiću otvorena je u Biblioteci Matice srpske, a povodom 150 godina od rođenja srpskog pesnika.
Postavka, koju čini izbor književnih dela i literature o životu i stvaralaštvu pesnika i diplomate Jovana Dučića, može se pogledati u javnom katalogu Biblioteke.
Autori izložbe su Nenad Stanojević i Snežana Nikolić, a urednik je Selimir Radulović. Elektronski katalog izložbe dostupan je na sajtu www.bms.rs.
U literaturi o Jovanu Dučiću do sada se pominjalo nekoliko godina koje su smatrane godinama njegovog rođenja i to najčešće 1871, 1872. i 1874, ali i 1869. godina. U Dučićevoj ostavštini sačuvano je “Uvjerenje”, s potpisom paroha trebinjskog, u kojem se tvrdi da je pesnik rođen u “Podglivlju kod Trebinja dana 15. februara 1874. godine”.
Pesnikov otac, Andrija Dučić, iz Podglivlja, bio je trgovac u Trebinju, učesnik Hercegovačkog ustanka, u kom je i ranjen, a kao i sin mnogo godina kasnije, umreće od upale pluća 1878. godine. Mladi Dučić u Trebinju završava osnovnu školu, zatim školovanje nastavlja u Sarajevu, gde je i završio prvu godinu Učiteljske škole. Naredne dve godine se nalazi u Somboru na školovanju i 1893. godine položiće “javni ispit o učiteljskoj sposobnosti”.
Sa diplomom učitelja u srpskim osnovnim školama, Dučić dobija učiteljsko mesto u Bijeljini, ali ga je ubrzo izgubio. Ne samo kod srpske čitalačke publike, već i kod austrijskih vlasti, Dučić je prepoznat kao pesnik i mladi nacionalni radnik. Prilikom pretresa, policija je među njegovim rukopisima našla pesme “Oj, Bosno” i “Otadžbina”, zbog kojih je optužen za ometanje javnog mira i reda. Zatim je postao učitelj u Mostaru, a već sledeće, 1895. godine, osniva časopis za zabavu, pouku i književnost “Zora”, gde postaje i glavni urednik.
Potreba za širenjem vidika Dučića vodi u Ženevu. Na Filozofsko-sociološkom fakultetu upisuje studije književnosti i filozofije. Tokom studija u Ženevi objavljuje svoj prvi književni esej, prvu pesmu u prozi “Mala princeza” (“Srpski književni glasnik”, 1903), kao i najvažniji književni program čitave srpske moderne, “Spomenik Vojislavu” (“Delo”, 1902). Januara 1907. došao je u Beograd i postao “neukazni činovnik” sa posebnim zadacima u vezi sa BiH.
Povodom najave austrougarske aneksije BiH, srpska vlada šalje ga u Rim da obavlja propagandne poslove protiv austrougarske politike. Tamo je objavio brošuru “Aneksija Bosne i Hercegovine i srpsko pitanje”. U Srpskoj književnoj zadruzi objavio je zbirku “Pesme” (1908) i kod “S. B. Cvijanovića” Pesme (1911), za koju je dobio nagradu Akademije nauka.
Zatim kreće Dučićeva intenzivna diplomatska karijera. Prvo se nalazi u diplomatskoj misiji u Atini, zatim u Kairu, u Rimu, u Bukureštu, Budimpešti i Madridu. Španiju je konačno napustio 2. jula 1941. godine i otišao u Lisabon, odakle je hidroavionom otputovao u Njujork, potom se smestio kod Mihajla Dučića u gradiću Geri, u državi Indijani. Uporedo sa diplomatskom karijerom, Dučić se bavio književnim radom. Pored poezije, po kojoj je najpoznatiji, Dučić je pisao i putopise, eseje i objavio je istoriografsku studiju o Savi Vladislaviću, Srbinu diplomati na dvoru Petra Velikog i Katarine I.
Od španske groznice razboleo se 1. aprila 1943. i ubrzo dobio zapaljenje pluća od kojeg i umire. Pesnikovi posmrtni ostaci preneti su 13. septembra 1946. u Libertivil, gde je sahranjen u porti manastira Svetog Save.
Prenos pesnikovih zemnih ostataka iz SAD realizovan je tek septembra 1999. godine. Na brdu Crkvina, u Trebinju, po ugledu na Gračanicu, sagrađena je crkva Blagoveštenje, u kojoj se danas nalazi Dučićevo grobno mesto.
Izvor: 021
Foto: Pixabay
