Često se na starim fotografijama Novog Sada vide tramvaji koji su u 20. veku činili svakodnevnicu Novosađana.
Mnogi danas izražavaju žal za nekadašnjim tramvajima u centru Novog Sada, iako danas veliki broj drugih vozila i ljudi menja sliku o tome, nego u vreme kada su se saobraćajne mreže u gradu tek gradile.
Istorija novosadskih tramvaja
Električni tramvaji su za Novosađene postali normalna pojava početkom 20. veka i saobraćali su novosadskim ulicama skoro 50 godina. Prema pisanju Velimira Vukmanovića u knjizi “Novi Sad na Dunavu”, električni tramvaji su započeli svoje tranzitovanje Novim Sadom 30. septembra 1911. godine. Tramvajske šine su se nalazile u Dunavskoj, Temerinskoj, Železničkoj i Futopkoj ulici. Prvobitno se u voznom parku nalazilo 11 tramvaja, a kasnije su, kako navodi Vukmanović, dodata još četiri.
Dozvoljena brzina je bila od 12 do 25 kilometara na čas, a novosadski tramvaji su uživali veliku popularnost.
Prvih par godina, od kada je tramvaj počeo sa radom u gradu, prevezli su se milioni putnika. Razlog tome je i što u to vreme drugih mogućnosti za saobraćanje nije bilo. Pre tramvaja bili su popularni fijakeri, kao glavni izvor vožnje.
Milionski prevozi bili su redovna stvar, i to samo u toku jedne kalendarske godine, sve do ratnih godina, tačnije sve do 1941. godine kada je tramvajski pogon bombardovan.
Tramvaji su novosadskim ulicama opet počeli da delegiraju nakon Drugog svetskog rata, tačnije 1945. godine, a samo godinu dana kasnije oboreni su svi rekordi u prevozu Novosađana. Prema pisanjima Vukmanovića te godine se prevezlo 7,9 miliona Novosađana.
Milionske posete tramvajima u Novom Sadu zabeležene su i u sledećih nekoliko posleratnih godina, a u 50-im godina prošlog veka počelo je sa negativnim trendom i sve manjoj posećenosti.
1958. godine odlukom Narodnog odbora ovaj vid saobraćaja je ukinut. Kao razlog tome navodi se širenje grada, veći priliv stanovništva i nedostatak tramvajske mreže koju je trebalo izgraditi i za čije radove je trebalo sačekati koju godinu.
U poslednjoj godini rada novosadskih tramvaja svega nekoliko desetina hiljada ljudi se provozalo njime.
Posle ukidanja tramvaja Novosađani su prešli na gradsku autobusku liniju.
Izvor: gradskeinfo.rs
Foto: PrtSc/Facebook/Istorijski arhiv grada Novog Sada
