Početna Srpska Atina Dunavska ulica – Od davnina omiljeno šetalište Novosađana

Dunavska ulica – Od davnina omiljeno šetalište Novosađana

0

Dunavska ulica Novi Sad

Dunavska ulica je jedna od najpoznatijih ulica u Novom Sadu. Pored ulice Zlatna greda, Dunavska ulica je najstarija u gradu. Nalazi se u centru grada i zauzima prostor između Zmaj Jovine ulice i Beogradskog keja, odnosno Dunava po kojem i nosi ime.

Ulica je kao putni pravac između centra grada i dunavske obale nastala u prvim godinama 18. veka, neposredno po osnivanju Rackog naselja okupljenog oko Mostobrana. Predstavljala je glavnu saobraćajnu vezu grada sa Dunavom što je odredilo i njen društveni, istorijski i kulturni značaj.

U vremenu svog postanka ulica je bila okružena nezdravim močvarama. Početkom 18. veka grade se prve kuće i ulica dobija svoj lik. Na kartama je tada bila upisana kao Petrovaradinska ulica. Zbog mnogobrojnih bara koje su okruživale suvu “gredu” po kojoj su građene kuće, jedno vreme je ulica bila prekrivena brojnim drvenim mostićima, te je na mnogim gradskim mapama s početka 18. veka bila upisivana i pod imenom Auf den Brucken, odnosno Ulica na ćuprijama.

Jačanjem ekonomske moći građanstva niču prve zgrade od čvrstog materijala i ulica polako, do kraja 18. veka, zadobija svoj pravi lik. Tada dobija svoje konačno ime Dunavska ulica (sokak), odnosno Donau–Gasse, (nemački naziv) Duna utca (mađarski naziv).

U godinama pred bunu iz Dunavske ulice su sklonjene pomenute drvene kolibe i na njihovom mestu se gradi gostionica “Kod engleske kraljice” (mesto današnjeg Muzeja Vojvodine) gde se svirala vojna muzika. Godine 1845. uvode se prvi fijakeri za javni prevoz a početna stanica nalazila se kod pomenute gostionice. Godinu dana kasnije mogli su se videti i prvi vučni fijakeri na petrolejski pogon.

Razvoj i izgradnja ulice prekinuti su bombardovanjem 1849. godine kada je ulica skoro potpuno sravnjena sa zemljom. Međutim, veoma brzo sledi oporavak ulice i tada u njoj niču reprezentativne palate građene u tada savremenim evropskim stilovima. Bile su to uglavnom kuće velikih trgovaca sa brojnim “špecerajskim” radnjama, gostionama i knjižarama. Placevi u Dunavskoj ulici bili su najskuplji u gradu, tako da je privilegiju stanovanja u promenadi imala samo najimućnija gradska gospoda.

Jedno vreme zvala se Petrovaradinska ulica. Tuda je vodio put prema Dunavu i pontonskom mostu za Petrovaradin. Između dva svetska rata ulica je nosila ime Jaše Tomića, za vreme Drugog svetskog rata Mađari su je prekrstili u ulicu dr Lasla Bardošija, da bi se konačno ustalio naziv Dunavska ulica posle 1944. godine.

Danas je Dunavska ulica jedno od omiljenih šetališta u Novom Sadu.

Izvor: Wikipedija / www.novisad.rs
Foto: Stare fotografije Novog Sada / Facebook