Tužno, ali istinito! Jubilej od pola veka postojanja Muzej savremene umetnosti Vojvodine (MSUV) započeo je u petak otvaranjem izložbe „Akvizicije, otkupi i pokloni 2012-2015„,koja je okupila dobar deo savremene umetničke scene Novog Sada i Srbije, a protekla u upozoravajućoj atmosferi rečenice resornog sekretara za kulturu i javno informisanje Izvršnog veća Vojvodine koji je naglasio da je u okolnostima besparice, krize, ne imanja na svim nivoima državne kase i vlasti, „uspeh MSUV, što u opšte postoji“.
I zaista na primeru MSUV, mogla bi se analizirati sva ironija i odnos ovog društva prema vrednotama koje ovaj sistem i uređenje iskazuju, prema umetnicima, mahom likovnjačke i audio-vizuelnih provinijencija i izraza, prema institucijama kulture i odnosa administrativno-državnog aparata prema njima, prema zaposlenima u ovoj grani društva i prema politici u kulturi i nehajanom i indolentnom stavu prema njoj.
Muzej savremene umetnosti koji je nastao kao pionirski poduhvat ideja i htenja zaposlenih koje je predvodio kadgodnji im upravnik Dragomir Ugren, baštinik je Galerije savremene umetnosti Vojvodine nastale na talasu osnivanja ustanova posvećenih savremenoj umetnosti 1966. godine. Za razliku od dobrog dela ustanova zaštite kulturne baštine, ovaj Muzej nije bio sreće da osnivanjem dobije i samostalni prostor za rad.
– Iz današnje perspektive možemo pretpostaviti da su razlozi ovakvog čega ležali u suštini savremene umetničke prakse, njenom analitičkom i kritičkom promišljanju zbog kojeg ona nikada nije bila pouzdan saveznik vladajućih struktura ili njenoj stalnoj težnji ka isticanju internacionalnih vrednosti, zbog kojih nije odgovarala različitim lokalizmima, te nedovoljno razvijenoj umetničkoj sceni – domišljala je upravnica MSUV, Sanja Kojić Mladenov.
Situacija je dakako u mnogome kompleksnija nego li je Kojić-Mladenovićeva ocenila, ali budući da je jubilej, i to nimalo beznačajan, ove referentne institucije za savremenu umetničku produkciju, njeno proučavanje, prezentaciju i čuvanje dela savremenika, valjalo bi pomenuti da je od te davne 1966. godine, posle više neralizovanih projekata izgradnje nove zgrade, doveden u situaciju stalnih seljakanja, istovremenog rada u više prostora i suživota sa drugim institucijama (MSUV se nalazi u jednom od prostora muzeja Vojvodine (kadgodnjeg Muzeja revolucije)), ova pinakotečko-muzeološka ustanova, postala adresa brojnim našim i svetskim savremenicima na polju izlagačke delatnosti koja se trudi da doprinese razvoju i afirmaciji savremenih umetničkih praksi.
Dobijanjem prostora za rad u bivšem Muzeju revolucije, MSUV je započeo promene u organizaciji umetničke zbirke Muzeja, strukturiasjući ih na: Zbirku slikarstva, Zbirku grafike i crteža, Zbirku skulpture, objekata i instalacija, Zbirku konceptualne umetnosti usmerene ka delima vojvođanskih neoavangardista, dočim su poslednjih godina formirane i Zbirka dizajna, Centar za film, video i fotografiju, Centar za intermedijsku i digitalnu umetnost, te Centar za arhitekturu i urbano planiranje.
I sam resorni regionalni ministar Vlade Vojvodine, Slaviša Grujić je otvarajući izložbu „Akvizicije: otkupi i pokloni 2012-2015„, u nimalo optimističkom tonu, međ ostalim rekao:
– Bez želje da lamentiram, svesni smo svi da mnogo toga u kulturi Novog Sada, Vojvodine i Srbije fali i da je para bilo bi bolje. Budžet Vojvodine je srezan, budžet za kulturu je manji od minimalnog, i sve ustanove kulture kojima je osnivač pokrajina ili one koje se oslanjaju na projektno finansiranje u ovoj oblasti delatnosti su uskraćene. Nemamo koncertnu salu, ne znamo kad će se završiti zgrada Subotičkog Narodnog pozorišta, nemamo za SNP, NOMUS, itd..a u tom smislu i MSUV trpi nestašicu para i krizu u sveopštem smislu! Znamo da bi MSUV po svemu do sada postignutom, urađenom, a na polju baštinjenja i negovanja savremenosti trebao imati svoju zgradu, ali u ovakvim okolnostima, kakve danas živimo i u kojima smo, dobra vest je da MSUV – postoji – upozorio je Grujić.
Sama izložba „Akvizicije:otkupi i pokloni 2012-2015“ prezentovala je izbor umetničkih radova koji su postali deo kolekcije MSUV međ kojima su dela potpisa poput: Marine Abramović, Mrđana Bajića, Srđana Apostolovića, Dragana Jankova, Svetlane Tase Milić, Mire Brtke, Ljubomira Vučinića, Voje Despotova, Gorana Despotovskog, Asocijacije Apsolutno, Doplgengera, Grupe 3, Milice Mrđe, Save Halugina, Dragoljuba Raše Todosijevića, Bogdanke Poznanović, diSTRUKTURE, Branislava Petrića, Zorana Todorovića, Uroša Đurića, Predraga Šiđanina, Slobodana Šijana, Katalin Ladik, Čede Drče i Slobodana Tišme, Gordane Kaljalović i Andree Palašti, Tadije Janičića, Borislava Šajtinca i drugih.
Međ brojnim prisutnima, koji se behu stekli o obeležavanju jubileja MSUV, prepoznali smo mahom sve sa „akvizicionog spiska“ pominjane umetnike, ali i Vladu Kopicla, direktora Zavoda za kulturu Vojvodine, kompozitora Borisa Kovača, meritum svih vrednosti – Ješu Denegrija, Savu Stepanova, sveprisutnog u poslednje vreme u našoj varoši, a ovoga puta i u ulozi di džeja, Uroša Đurića, Branku Janković i Abija Kneževića, Baneta Dobanovačkog, kustose i istoričare umetnosti: Nebojšu Milenkovića, Jelenu Banjac, Jasminu Jakšić, producenta Jovana Jakšića, itd…
Dakako, kako to i biva u nas,bilo je primetno i neprisustvo brojnih direktora ustanova kultura sa teritorije grada, te umetnika čija dela nisu izložena, pardon otkupljena, a koja su prisutna u stvaralačkom životu naše regije.
Autor: Teodora Ž. Janković
Foto: Marko Ercegović