Kino sala Muzeja savremene umetnosti Vojvodine (MSUV) bila je pretesna da primi sve ljubitelje, poklonike i znatiželjnike, koje je “namera namerila”, o sinoćnoj, kišovitoj večeri, da prisustvuju premijeri filma i promociji CD–a pod nazivom “Times of day”, renomiranog kompozitora, instrumentaliste i multimedijskog umetnika, Borisa Kovača.
Snimljen po istoimenoj kompoziciji, odnosno Koncertu za saksofon i kamerni ansambl, u izvođenju autora i njegovog “New ritual ensemble”, ovaj eksperimentalno-dokumentarni jednočasovni film je baziran na savremenom plesnom izrazu u interakciji sa vojvođanskim prirodnim ambijentima doživljenim u četiri doba dana – Jutro, Podne, Veče i Ponoć (jukstapozicioniranim sa četiri esencijalna prirodna elementa: vazduhom, zemljom, vodom, vatrom, prim. TŽJ), koje su istovremeno i stavovi ove partiture i tematski delovi filma.
O ideji da se izrazi i putem vizuelizacije kroz filmski medij u pogledu kontemplacije o četiri doba dana i osnovnim elementima prirode, uvek istog i vazda drugačijeg (baš kao i svaki dan, što je) intimističkog rituala, Kovač je rekao:
– U ovu zamisao sa filmom sam ušao bez ikakvih pretenzija. Improvizujući, na mom bregu u Bukovcu, na saksofonu u četiri različita doba dana, različito sam i svirao i to je uticalo na mene, dakako i misaono i stvaralački, te su se tako počeli razvijati i motivi, koje je, kad su već bili stvoreni, trebalo u muzičkom smislu, uobličiti i tako je nastao “Koncert za saksofon i kamerni orkestar”, koji je “New ritual ensemble”, sa mnom izveo prvi put u Sinagogi pre dve-tri godine.
Zastupnik teze da je umetnost jedna,a naročito izvođačka, koja ima korene u ritualu, i u kojem “učestvuje celo biće izvođača, sa ciljem unutrašnje transformacije odnosno, komunikacije sa sobom, drugim i transcedentnim”, kako je istakao u jednom intervjuu, ovaj kompozitor i filosof, zapravo je samo sledio svoju estetičku liniju, u kojoj je izražavanje i putem filma, samo jedna u nizu tehnika i medija kroz koje se želi iskazati vlastiti autopoetički stav.
U filmu “Times of Day” uz Kovača, učestvuju i vrsni performeri – izvođači, Deneš Debrei i Snežana Ađanski, te plesna grupa DaNS,koji u bili vođeni koreografskim promišljanjima Tatjane Grujić, dočim je prelepe pejaže Vojvodine i lirsko-ritualne plesove, umetnika, istančanim okom za artističko, snimio Ivan Milinkov-Vanjus.
Celokupna dokumentaristička oda temama postojanja, proolaznosti i prirode, praćena je muzikom, odnosno Kovačevim pominjanim “Koncertom za saksofon i kamerni ansambl” koji uz autora izvodi i “njegov” sekstet” – New ritual ensamble, koji sačinjavaju: pijanistkinja Slobodanka Stević; violinisti Vladimir Ćuković i Marta Kojadinović; violist Aleksandra Stankov; kontrabasist Siniša Mazalica i na udaraljkama Lav Kovač.
Kovač u čijoj muzici, šira čitalačka javnost, (a posebce ona koja prati dramski program Radio televizije Vojvodine), može uživati blagodareći seriji “Vere i zavere” koja se premijerno emituje na javnom servisu Vojvodine je među ostalim i dobitnik Sterijine nagrade za najbolju muziku 2007. godine, te nagrada festivala Cinema City za narečenu oblast u dva navrata. Za sobom ima 18 albuma, koji su zauzimali prva mesta na top listama European broadcasting union-a, dočim je njegov album “The last Balkan tango” uvršten u 50 esencijalnih albuma tzv. world music kategorije, svih vremena u izboru londonskog magazina “Song lines”. Među poznavaocima, muzičkom kritikom i ljubiteljima ovog “zvuka”, Kovač slovi za kompozitora koji “postmoderna idiomska sredstva savremene kamerne muzike spaja sa elementima jazz-a, art rock-a, raznih etničkih muzika”, kojima tvori vlastiti muzički jezik i poetiku.
O večeri, Kovačevih “Doba dana” u MSUV, primetili smo međ’ ostalim i: kompozitora Seada Lorbeka; opersku pevačicu, Agotu Kovač-Vitkai; književnika Slobodana Tišmu; slikare Peđu Šiđanina, Svetlanu Tasu Milić i Danijel Babića; advokata Slobodana Beljanskog; direktora laboratorije “Educons” univeziteta, Ivanu Vasiljević; kostimografkinju, Romanu Knežević; primabalerinu, Dijanu Kozarski i Maju Grnju; pijaniste Slobodanku Stević i Nenada Stojačića; reditelja Žanka Tomića; novinare Vladu Crnjanskog, Bojanu Karavidić; Jovanku Bebu Stepanović; vlasnicu izdavačke kuće “Ajnzac”, Silviju Dražić; dramaturga i Sterijinog ovogodišnjeg laureata, Božidara Kneževića; Biljanu Jarmaz i Aljošu Boruta; Zorana Jovanovića Džoa; Živka Grozdanića – Geru, Jovan Jakšića, Danijelu Haldu, Ružu Subotić i brojne druge.
Autor: Teodora Ž. Janković
Foto: Marko Ercegović
