Matica srpska obeležila je juče svečanom akademijom u Budimpešti vek i po od preseljenja te kulturne institucije iz tadašnje Pešte u Novi Sad.
Svečana akademija održana je u velikoj sali Skupštine grada Budimpešte, jer je Matica srpska, najstarija srpska kulturna ustanova, osnovana 1826. godine u Pešti, pa je zatim u Novi Sad preseljena 1864. godine.
Pokrajinski sekretar za kulturu i javno informisanje Slaviša Grujić, rekao je na svečanosti da je ta ustanova od osnivanja pa do danas predstavljala “zajednički simbol stvaranja i jedinstva”, preneo je Grujićev kabinet.
“Kada su sedmorica peštanskih Srba februara 1826. godine osnivala Maticu srpsku oni su tada sabrali sve istorijske procese koji su u prethodnih 100 godina menjali kulturu Srba sa prostora Habsburške monarhije. Njihov čin imao je utemeljenje u prethodnom istorijskom razvoju, a istovremeno je bio projektovan u budućnost i dalji razvoj nacionalne kulture i institucija“, kazao je Grujić.
Predsednik Matice srpske Dragan Stanić rekao je da je Matica više od jednog veka čvrsto povezala dva grada, dva jezika, dve kulture, te da je u osnivanju Matice utemeljeno “moderno, duhovno jezgro, očuvano do danas”.
U kulturno-umetničkom programu nastupio je Vojvođanski mešoviti hor, umetnici Srpskog pozorišta u Mađarskoj i đaci Srpske škole “Nikola Tesla” u Budimpešti, a otvorena je i izložba “Vek i po preseljenja Matice srpske iz Pešte u Novi Sad”.
Seoba Matice srpske iz Pešte u Novi Sad, koju je odobrio i potpisao car Franc Jozef 1863. godine, realizovana je u proleće 1864. godine, a ljudi, spisi i knjige seljeni su lađom na jug.
“Kao retka kontinuirana pojava srpskog kulturnog i nacionalnog identiteta, uloga Matice srpske se ne menja. Ona i dalje odgovara na savremeni trenutak sa istom porukom i ciljem: da oblikuje i gradi nacionalnu kulturu u širem kontekstu evropske kulture“, dodao je Grujić.
