“Novi Sad okom prvih fotografa”, naziv je postavke oko 40 fotografija, u okviru aktuelne izložbe “Novosadski fotografski ateljei (1854-1914.)”, koje su građanima predstavljene u Zbirci strane umetnosti Muzeja grada. Kolekciju čine fotografije i razglednice s motivima Novog Sada, nastale kroz objektive fotografa u drugoj polovini 19. veka. Uz zimsku čajanku, posetiocima su duh prošlih vremena dočarale etnološkinja Ivаnа Jovаnović-Gudurić, istoričаrkа umetnosti Ljiljаnа Lаzić, i istoričarka dr Agneš Ozer, što je bio i uvod u obeležavanje Dana Grada.
Prema istorijskim podacima, najstarija razglednica, na kojoj je prikazana panorama Carigrada, Moskve, sa zmajem i lađom sa grbom Kneževine Srbije, izrađena je 1871. godine u Beču, prema skici oficira Petra Manojlovića, a prodata je aukciji u Parizu 1964. godine, kaže istoričarka umetnosti Ljiljana Lazić.
“Vetar u leđa za popularnost razglednica, bio je razvoj poštanskog i železničkog saobraćaja, fotografija i novih tehnologija u oblasti štamparstva. To je ujedno bilo i zlatno doba za jačanje građanske klase, koja mnogo putuje i šalje afirmativne dokaze s putovanja – razglednice. Razvija se i kolekcionarstvo. Ekspanzijom intereta i poruka, one do danas postaju sve ređi način komuniciranja”, dodaje istoričarka.
I dok su se razglednice slale iz svih delova sveta, fotografije Novog Sada spajaju univerzalni motivi. Petrovaradinska tvrđava, panorama grada, Gradska kuća, pozorište, Crkva imena Marijinog, Muzej Vojvodine i Pokrajinski arhiv, najčešće su bile inspiracija tadašnjim fotografima.
“Ipak, bilo je iskoraka, poput Johana Vehnicera, koji je 1876. godine fotografisao velike poplave u Novom Sadu”, kaže etnološkinja Ivana Jovanović Gudurić.
Besplatna izložbа “Novosаdski fotogrаfski аteljei (1854–1914.)” sа prаtećom postаvkom “Novi Sаd okom prvih fotogrаfа” trаjaće do 12. februаrа, a ljubiteljima fotografije, ona je dostupna od utorkа do subote od 10 do 18 čаsovа, kao i nedeljom od 12 do 20 čаsovа.
Autor: Maja Guzijan
