O polovini najreferentnijieg i najstarijeg pozorišnog festivala u nas, Sterijinog pozorja, pored tradicionalnog pre podnevnog programa “Sterijanci” kojem je moderator, reditelj Voja Soldatović uz prijatelje pozorišnog kritičara Dejana Penčića Poljanskog, glumicu Miru Banjac, teatrologa Zorana Jovanovića na reminiscentan način predočio ličnost i profesionalnu biografiju prvog umetničkog direktora Sterijinog pozorja, Milenka Šuvakovića, nastavljeni su i programi Pozorja mladih javnim čitanjima radova studenata dramaturgije i izvođenjima delova antičkih drama Akademije umjetnosti iz Banja Luke.
U centralnom delu četvrte Sterijanske večeri, gledaoci i pozorišnici bili su u prilici da pogledaju, dve predstave u selekciji Nacionalne drame i pozorišta: „Ibzenovog neprijatelja naroda kao Brehtov poučni komad“, beogradskog Centra za kulturnu dekontaminaciju i „Junački kabare Zmajeubice“,Jugoslovenskog dramskog pozorišta (JDP) iz Beograda.
Reditelj i pisac, Zlatko Paković je iščitavajući Brehta i Ibzena, nedvosmisleno tetru i njegovoj umetnosti pretpostavio moć da menja čoveka i otkriva brojne nimalo prijatne društvene istine za prihvatit. Podvedena pod žanr tzv.“predstave predavanja“ koja podrazumeva ekonomično korišćenje pozorišnih sredstava i tehnika da bi se na „esejistički“ način problematizovala određena tema ,“Ibzenov Neprijatelj naroda kao Brehtov poučni komad“ ispitivala je među ostalim ulogu i sposobnost javnog delovanja pozorišta danas i spremnost Teatra da se u tom kontekstu obrati javnosti.
Zvezda ove večeri Sterijinog pozorja,za dobar deo publike, svakako je bila Milena Marković („Šine“, „Brod za lutke“,“Šuma blista“,samo su neki od hit tekstova ove autorke) i njene „Zmajeubice“ u izvođenju glumaca JDP. Posve suprotna od čuvenog Ljermontovljevog junaka, Pečorina, ali svakako u parafrazi, njegovog antologijskog romana, Markovićeva je svojevrsna junakinja našeg doba koja je i ovim svojim tekstom pokazala uzbudljivu lirsko-epsku samosvojnost i jedinstvenost u odbrani vlastitih estetičkih i etičkih creda, svoj nedvosmisleni intelektualni prosede, pomalo zagledan u Sloterdijkskovljevo „gnevno vreme u kojem se pobuna očeva protiv sinova doživljava kao duboka,korenita i suštinska nepravednost sveta“. Rediteljka Iva Milošević našla se pred ozbiljnim zadatkom da jedan žanrovski izrazito složen tekst satkan od lirike, epike, fakticiteta, dramskih izvoda konvergira u kaberetsku formu sa jakim poetsko-dramskim scenama, koje u osnovnom motivu obrađuju okolnosti uzroka, posledica i izbijanja Prvog svetskog rata i u fokus pažnje stavljaju aktivnosti beskompromisne grupice dečaka okupljene oko Gavrila Principa i Mlade Bosne. Rediteljsko vođenje kroz ovaj pesničko-fragmentarni Milenin tekst iščitavan u savremenom eklektičkom ključu kroz pantomimske,muzičke, dramske, lutkarske, folklorne elemente do te mere je duboko prožimljujući da je dobar deo publike bio vidno potresen, nakon Zmajeubilačkog kraja dela.
Međ brojnom sterijanskom publikom i ove večeri u VIP salonu SNP-a, zatekli smo i: Borku Pavićević, Teofila Pančića, Gorčina Stojanovića, Zlatka Pakovića, Miru Karanović, Srđana Timarova, Sonju Damjanović, Borisa Labudovića i brojne druge javne ličnosti.
Autor: Teodora Ž. Janković
