Početna Kultura Grbavički Potpisi sačinili novosadski Monparnas

Grbavički Potpisi sačinili novosadski Monparnas

0

kultura1

Da naša varoš, menja i širi svoje granice urbaniteta i kulturološkog obrasca, pokazalo je i sinoćno otvaranje, neuobičajene i tvrdo lokal patriotske, kolektivne izložbe slika “Ne, ti si sa Grbavice” u još atipičnijem prostoru Mesne zajednice “Vera Pavlović”, u samom jezgru naselja Grbavica (u Gogoljevoj ulici).

004

Ušuškana izmeđ’ Limana na jugu i Centra na istoku, Grbavica je svoj današnji naziv dobila 60-tih godina prošlog veka, kada je urbanist Milan Cvetkov, uspostavio saradnju sa svojim kolegama u pogledu projekata izgradnje vezanih za grad Sarajevo (koji takođe poseduje naselje istog naziva). Upravo, ovih godina rođena je čitava generacija, današnjih Potpisa iz brojnih oblasti stvaralaštva, među kojima su se našli i i oni čija su platna, skulpture i knjige sinoć bila viđena na otvaranju: Borislav Šuput, Marijana Prentović, Dušan Baša, Branislav Petrić, Dragoljub Grković, Aleksandar Čer, Dragan Jankov, Milan Pivnički, Ferenc Hodi, Đorđe Beara, Igor Antić, Vidoje Tucović, Miodrag Miljković. Za sve njih je zajednički imenitelj da su bilo rođenjem, bilo određenim delom životnih okolnosti bili vezani za Grbavicu čime je ovaj kraj, koji se nalazi na nadmorskoj visini od 78 metara (što mu dođe da je samo figurativno “grbav”), na simboličan način od sinoć, pretvoren u novosadski Monparnas, koji je iznedrio zaista impozantan broj stvaralaca-muzičara, pesnika, vajara, slikara, arhitekata i rečju umetnika i delatnika u kulturi življenja jednog grada.

kultura2

Spiritus movens ovog okupljanja i predstavljanja svih darova i blaga Grbavice, uz znamenitog novosadskog fotografa, Dragana Kurucića, koji je i autor fotografija u katalogu izložbe “Ne,ti si sa Grbavice”, je ekonomista Dragan Mihajlović-Mikus, osvedočeni Grbavčanin, koji je rekao da je na ideju o izložbi znamenitih Grbavčana došao spontano, razgovarajući se sa prijateljima i smatrajući da je potrebno skrenuti pažnju javnosti na specifikum i nasleđe ovog kraja:

Zapravo ova izložba bi trebala biti jezgrom pokušaja translacije događaja sa predznakom kulture iz okrilja centra i njihov stidljiv prelaz ‘preko Bulevara’ kao zamišljene granične linije sedišta institucija i odigravanja manifestacija. Ono, što bi današnji političari nazvali ‘decentralizacija kulture van centra’ (smeh). Ova kolektivna izložba obuhvata radove 13 autora od kojih se svaki predstavio sa dva svoja dela, a kriterijum koji je opredelio učesnike je široko namenski shvaćena njihova teritorijalna pripadnost pošto su neki umetnici, i danas nastanjeni u ovom kraju, a neki su otišli u druge delove grada ili inostranstvo. Bane Petrić živi u Rimu, Mikin (pesnik) sin, Igor Antić u Parizu, a na žalost Ferika Hodi i Dušan Baša nisu više međ nama“, objašnjava Mihajlović.

kultura3

Iako stvarajući individualno, objedinjujuća karakteristika ove generacije umetnika rođenih krajem pedesetih godina prošlog veka (izuzev Tucovića) jeste njihova međusobna povezanost u odrastanju i osećanje pripadnosti zajedničkom estetskom –edukativnom obrascu.

003

Popularno govoreći, Novi Sad je nekada bio premali da biste se mimoišli sa svojim duhovno-obrazovnim sabesednicima, a ipak dovoljno veliki da vas sakrije od onog sveta koji je delovao kao da je pristigao u varoš na poljoprivredni sajam, direkt iz Male Krsne. Razumljivo, kako se grad širio i prostirao u pogledu teritorije i ljudstva, konkurencija u pogledu onih obrazovanih na solidnim osnovama klasične literature, filma, muzike i rečju, umetnosti išla je u prilog okolonostima i nepripadajućim “likovima i karakterima” pred kojima su se Novosadisti, te i Grbavičani povlačili. Sinoćno otvaranje ove male gradske i generacijsko-estetičke priče, ipak je pokazalo da se Novosadsti mogu okupiti i nadalje u ovakvim sentimentalnim zgodama, te smo međ gradskim “facama” a današnjim ličnostima od inih struka u svojim oblastima delovanja prepoznali, uz većinu učesnika izložbe i: slikare Gordanu Jankov, Boru Popržana, Nadu Štrbac, Dragana Ćirovića, Miroslava Velimirovića-Mikela; arhitektu Vladu Rakića; Draganu Erdelj i Noru Latov; Edija Kelera i Dragana Gucunskog koji su kadgod vodili popularni rokenrol klub “Žutu kuću”; Đinu Popović-Jurišić (suprugu frontmena kultnog “Vojvođanskog bluz benda”), dekana novosadske Akademije umetnosti, Sinišu Bokana koji je došao u pratnji svog brata, Aleksandra; advokata i predsednika Udruženja građana “Muški četvrtak”, Lasla Dubajića; sudiju Mileta Nonina; predsednika Streličarskog kluba Novi Sad 2002, Aleksandra Čerevickog; dr Maju Petrić; Vesnu Miljuš; di džeja OTG Dekija i brojne druge. Prisutni su uz degustaciona vina iz bukovačke vinarije “Salaxia”, vlasnika Saše Tadića bili u prilici da uživaju u muziciranju “One man one band” dua.

010

Utisak je da bi se ovakve lepe i entuzijastičke inicijative u pogledu otkrivanja specifičnosti novosadskih naselja, trebale nastaviti ne samo pojedinačnim zalaganjem, kako je pokazao Mihajlović, dočim bi trebale biti podržane institucionalno, odnosno kroz delovanje organa i tela izvršne vlasti.

Autor: Teodora Ž. Janković
Foto: V.Rakić i M.Vlaisavljević