Biblioteka Matice srpske je na osnovu građe iz svojih zbirki priredila elektronsku izložbu povodom jubileja štampanih srbulja.
Srbulje su štampane knjige na srpskoslovenskom jeziku, srpske inkunabule i paleotipi, pravoslavne crkvene i verske knjige štampane od XV do XVII veka.
Srpskoslovenske knjige koje pripadaju srpskom štamparstvu štampane su u domaćim štamparijama (na Cetinju, u Goraždu, manastirima Rujnu, Gračanici, Mileševi, Mrkšinoj Crkvi, Beogradu i Skadru) i venecijanskim, a postoje i srpskoslovenske knjige nastale u rumunskom štamparstvu. Poznato je 39 izdanja srpskoslovenskih knjiga iz srpskih štamparija i dve iz rumunskih.
BMS je najveća zbirka srbulja. U njoj se nalazi 30 srpskoslovenskih izdanja iz srpskih štamparija sa ukupno 143 primerka i jednim privezom (uključujući i odlomke) i dva rumunska izdanja u tri primerka.
Najproduktivnije štamparije srbulja bile su venecijanske štamparije, koje su štampale srpskoslovenske knjige od 1519. god. (Štamparija Božidara Vukovića) do 1638. godine (Štamparija Bartola Ginamija). Štamparija Božidara Vukovića predstavlja najaktivniju i najproduktivniju južnoslovensku tipografiju u XVI veku. Ona je radila od 1519. do oko 1540. godine, a menjavši vlasnike, trajala je u Veneciji više od sto godina.
Štampariju Božidara Vukovića preuzeo je sin Vićenco i ona je delovala u Veneciji od 1546. do oko 1570. godine. Vićenco Vuković je isključivo preštampavao izdanja Božidara Vukovića, pri čemu je unosio novu godina izdanja i ostavljao svoje ime. U štampariji Jerolima Zagurovića u Veneciji u periodu oko 1569–1570. ponovljena su tri izdanja Vićenca Vukovića. Knjige Jerolima Zagurovića predstavljaju zapravo dalje ponavljanje izdanja koja je već ponovio Vićenco Vuković.
Ove godine navršava se 500 godina Psaltira s posledovanjem Božidara Vukovića iz 1520, 460 godina Zbornika za putnike iz 1560. i Oktoiha oko 1560. Vićenca Vukovića i 450 godina Molitvenika i Služabnika Jerolima Zagurovića.
Elektronski katalog izložbe sadrži opise izdanja pomenutih srbulja i hronološki pregled odabrane literature sa signaturama.
Postavka se može pogledati u javnom katalogu od 1. aprila do 3. maja i na sajtu Biblioteke www.bms.ns.ac.rs.
Autori izložbe su mr Dušica Grbić i Aleksandra Drapšin, a urednik je Selimir Radulović.
Izvor: 021
Foto: Pixabay
