Početna Aktuelno Priče iz Muzeja Vojvodine: Antropološki tipovi i način odevanja Ledinčana

Priče iz Muzeja Vojvodine: Antropološki tipovi i način odevanja Ledinčana

0
Stari Ledinčani u svečanoj prilici, 1902.

Svojim obimom i tematskom raznolikošću Zbirka fotografija dr Radivoja Simonovića, u kojoj provlađuju etnografski, antropološki, geografski i botanički motivi, svedoči o prirodnoj i kulturnoj raznolikosti šireg južnoslovenskog prostora. Naučna i umetnička vrednost ove zbirke pobudila je interes brojnih naučnih institucija u čijim fondovima se čuvaju delovi Simonovićeve fotografske zbirke.

U Muzeju Vojvodine čuva se više od 1.400 staklenih negativ – ploča, od kojih će publici biće prikazan jedan deo te bogate fotografske građe, koja beleži veliki broj etnografskih, antropoloških i kulturno-istorijskih motiva snimljenih početkom 20. veka u Bačkoj, Baranji, Slavoniji, Sremu i Banatu.

Najveći broj Simonovićevih fotografija trebalo je da predstavi antropološke tipove i način odevanja Ledinčana. Fotografije Ledinčana snimljene od 1901. do 1903. godine ukazuju na to da su u srpskoj muškoj nošnji još tada bili zastupljeni karakteristični elementi narodne nošnje panonskog tipa.

Stariji muškarci nosili su bele košulje od sadi platna ili usnovanog platna sa jednorednim kopčanjem na sredini grudi. U kroju košulje isticali su se široki i nabrani rukavi, koji se završavaju uskim zaponcima. Preko košulje je nošen prsluk, koji je dosezao do pojasa. Najčešće je nošen otkopčan, da bi se video vez na košulji, ili se pak kopčao samo jednim dugmetom ispod uskog okovratnika. Stariji muškarci nosili su prsluke od crne kože ili čoje.

Do tela su nošene suknene tamnoplave ili mrke čakšire, prepoznatljive po širokom pojasu oko struka, koji se kopčao pomoću tri dugmeta. Ispod pojasa nalazio se uzak nabran deo, zbog kojeg su se u narodu zvale čakšire „planinske“ ili „racke“ čakšire. Prsluk i „planinske“ čakšire sa borama smatrani su glavnim delovima muške nošnje u Planini. Nošnju Planinaca možemo videti na zajedničkim fotografijama staraca iz Ledinaca.

Ugledni Ledinčani u svečanoj prilici, 1902.

Autor teksta: Bogdan Šekarić, muzejski savetnik – etnolog Muzeja Vojvodine
Foto: Arhiva Muzeja Vojvodine